紅海驚現750噸伊朗軍火! 胡塞武裝補給線被斬斷，地緣風暴如何攪動黃金市場?

Vào ngày 17 tháng 7 năm 2025, lực lượng an ninh Yemen đã chặn một tàu chở hàng treo cờ Liberia khi đang thực hiện nhiệm vụ tuần tra trên Biển Đỏ. 750 tấn vũ khí trên tàu đã gây chấn động toàn cầu. Theo video tại hiện trường và danh sách do chính quyền Yemen công bố, lô vũ khí này bao gồm các thiết bị tiên tiến như hệ thống tên lửa hải quân, radar phòng không, máy bay không người lái tấn công và tên lửa chống tăng. Một số vũ khí có hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Ba Tư và logo của các công ty trực thuộc Bộ Quốc phòng Iran, chỉ rõ nguồn gốc xuất xứ. Tariq Saleh, thành viên Hội đồng Lãnh đạo Tổng thống Yemen, đã tuyên bố rõ ràng rằng lô vũ khí này "xuất phát từ Iran và nhắm trực tiếp vào lực lượng vũ trang Houthi", đồng thời nhấn mạnh rằng giá trị chiến thuật của nó vượt xa nhu cầu của cuộc nội chiến Yemen, cho thấy nó có thể được sử dụng trong một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn.

Iran ngay lập tức phủ nhận mọi liên quan đến vụ việc. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nasser Kanani gọi những cáo buộc này là "sự thao túng chính trị của các nước phương Tây" trên mạng xã hội, và nhấn mạnh rằng Iran "chưa bao giờ cung cấp hỗ trợ quân sự cho bất kỳ chủ thể phi nhà nước nào". Tuy nhiên, cộng đồng quốc tế đã không tin vào điều này: Bộ Tư lệnh Trung ương Hoa Kỳ gọi vụ đánh chặn là "một hành động quan trọng nhằm kiềm chế các xung đột khu vực", người phát ngôn Bộ Ngoại giao EU cho biết sẽ "đánh giá lại các lệnh trừng phạt đối với Iran", và Ả Rập Xê Út tuyên bố sẽ tăng cường tuần tra quân sự trên Biển Đỏ. Trớ trêu hơn nữa là các bộ phận máy bay không người lái bị thu giữ ở Yemen rất giống với các bộ phận chính của máy bay không người lái "Witness-136" của Iran, được lực lượng vũ trang Houthi sử dụng để tấn công các mục tiêu của Israel.

2. Rủi ro địa chính trị gia tăng: Tê liệt vận tải Biển Đỏ và cú sốc đối với chuỗi cung ứng toàn cầu

Vụ việc tịch thu vũ khí đã tác động trực tiếp đến tuyến đường huyết mạch của ngành vận tải biển Biển Đỏ. Tính đến ngày 18 tháng 7, lưu lượng giao thông trung bình hàng ngày của Kênh đào Suez đã giảm xuống còn 25 tàu, giảm 32% so với trước cuộc khủng hoảng. Osama Rabie, chủ tịch Cơ quan quản lý kênh đào Suez của Ai Cập, xác nhận rằng doanh thu từ kênh đào trong năm tài chính 2023/2024 đã giảm 23,4% so với cùng kỳ năm trước xuống còn 7,2 tỷ đô la Mỹ, trong khi con số này trong năm tài chính 2022/2023 là 9,4 tỷ đô la Mỹ. Các hãng vận tải biển khổng lồ Maersk và Mediterranean Shipping đã tuyên bố tạm dừng vô thời hạn tuyến đường Biển Đỏ. 90 tàu container đã được chuyển hướng đến Mũi Hảo Vọng ở Châu Phi, dẫn đến việc kéo dài chu kỳ vận tải từ Châu Á đến Châu Âu thêm 10-15 ngày và làm tăng vọt chi phí hậu cần. Phí bảo hiểm chiến tranh trên thị trường bảo hiểm London đã tăng vọt lên 5% giá trị tàu, mức cao kỷ lục kể từ năm 2008. Một tàu container đi qua Biển Đỏ cần phải trả thêm phí bảo hiểm là 450.000 đô la Mỹ, tương đương với chi phí mua 20 máy bay không người lái cải tiến của lực lượng vũ trang Houthi.

Hiệu ứng lan tỏa của rủi ro địa chính trị đã nhanh chóng lan sang thị trường tài chính. Trong phiên giao dịch đầu giờ sáng ngày 18 tháng 7 tại châu Á, giá vàng London mở cửa ở mức 3.338,5 USD/ounce, với biên độ dao động từ 3.333,9-3.344 USD/ounce. Hiện tại, giá vàng đang giao dịch ở mức 3.346,87 USD/ounce, tăng 0,25%. Về mặt công nghệ, giá vàng dao động trong khoảng 3.335-3.345 USD, mức giá hàng ngày vẫn nằm trong biên độ rộng 3.320-3.350 USD. Đường trung bình động 50 ngày và đường trung bình động 200 ngày hình thành một dải phân cách trong khoảng 3.325-3.340 USD, và đường giữa của Dải Bollinger ở mức 3.335 USD đã trở thành ranh giới ngắn hạn giữa các vị thế mua và bán.

Thái độ của Iran trong vụ việc này rất đáng chú ý. Một mặt, vị quan chức này phủ nhận mọi liên quan đến lô hàng vũ khí và nhấn mạnh rằng họ "không bao giờ ủng hộ các cuộc xung đột khu vực"; mặt khác, họ không đưa ra bất kỳ phản bác đáng kể nào đối với các cáo buộc của chính phủ Yemen, cũng như không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào chứng minh khả năng có một bên thứ ba cung cấp nguồn vũ khí. Chiến thuật mơ hồ "không thừa nhận cũng không làm rõ" này được các nhà phân tích coi là sự rút lui chiến lược của Iran trong ván cờ giữa Hoa Kỳ và Iran - nhằm tránh kích hoạt một đợt trừng phạt mới của Hoa Kỳ trong khi không muốn cắt đứt hoàn toàn quan hệ với lực lượng vũ trang Houthi.

Hoa Kỳ đã tận dụng cơ hội này để gia tăng áp lực lên Iran. Ngày 18 tháng 7, Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã công bố các biện pháp trừng phạt mới đối với 18 cá nhân và tổ chức Iran vì "hỗ trợ chương trình tên lửa đạn đạo và tội phạm xuyên quốc gia của Iran". Đây là một động thái khác sau khi lực lượng vũ trang Houthi bị đưa trở lại danh sách "tổ chức khủng bố" vào tháng 6. Lầu Năm Góc cũng tuyên bố sẽ tăng cường tuần tra quân sự ở Biển Đỏ và xem xét thành lập một "liên minh hộ tống" với các đồng minh để đảm bảo an toàn cho tuyến đường thủy này. Các nhà phân tích chỉ ra rằng động thái của Hoa Kỳ vừa là một biện pháp răn đe Iran, vừa là cái cớ cho khả năng can thiệp quân sự trong tương lai.

Trong thời đại liên kết sâu sắc giữa địa chính trị và thị trường tài chính này, giá trị của vàng như một "đồng tiền khủng hoảng" một lần nữa được nhấn mạnh. 750 tấn vũ khí ở Biển Đỏ không chỉ là minh chứng cho mối quan hệ giữa Iran và Houthi, mà còn là một hình ảnh thu nhỏ của tình hình hỗn loạn ở Trung Đông.