Ngày 29 tháng 6 theo giờ địa phương, Tổng thống Hoa Kỳ Trump tuyên bố trên tài khoản mạng xã hội "Real Social" rằng Hoa Kỳ đã phá hủy hoàn toàn ba cơ sở hạt nhân của Iran tại Fordow, Natanz và Isfahan, đồng thời tuyên bố rõ ràng rằng "các lệnh trừng phạt đối với Iran sẽ không được dỡ bỏ". Đồng thời, ông cảnh báo rằng "nếu Iran tiếp tục khiêu khích, các cơ sở hạt nhân của họ sẽ lại bị ném bom".

這一表態徹底打破了市場對美伊核問題談判的預期，伊朗外交部當天緊急致函聯合國安理會，要求追究美以“侵略責任”，並誓言“保留一切反制選項”。 受地緣風險陞級推動，現貨黃金在6月30日亞洲早盤一度跳漲0.6%至3293.4美元/盎司，但隨後因市場消化“高利率更久”預期回落至3269美元附近震盪，再於午盤升至3293.9美元/盎司附近，臨近3300關口。

1. “Áp lực tối đa” của Trump: trừng phạt và đe dọa sử dụng vũ lực

Cuộc tranh cãi về việc phá hủy các cơ sở hạt nhân và sự cạnh tranh giữa Hoa Kỳ và Iran

Trong bài phát biểu ngày 29 tháng 6, Trump tuyên bố rằng cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào các cơ sở hạt nhân của Iran đã "phá hủy chúng thành bình địa", nhưng Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, Grossi, cho biết cùng ngày rằng Iran vẫn có khả năng "tiếp tục các hoạt động làm giàu uranium trong vòng vài tháng" và kêu gọi tất cả các bên quay trở lại bàn đàm phán. Bộ Tư lệnh Trung ương Khatam Anbia của Iran trả lời rằng Iran sẵn sàng "đáp trả bất kỳ hành vi xâm lược nào" và trình diễn các thiết bị quân sự tiên tiến được phát triển tại địa phương. Những khác biệt giữa hai bên về mức độ thiệt hại đối với các cơ sở hạt nhân làm nổi bật nguy cơ xảy ra xung đột kéo dài.

Sự thay đổi trong chính sách trừng phạt và trò chơi kinh tế

Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News vào ngày 29 tháng 6, Trump đã nói rõ rằng "chỉ khi Iran từ bỏ hoàn toàn chương trình hạt nhân của mình và chứng minh được ý định hòa bình thì các lệnh trừng phạt mới được dỡ bỏ". Quan điểm này hoàn toàn trái ngược với các cuộc đàm phán gián tiếp giữa Hoa Kỳ và Iran bắt đầu vào tháng 4. Trước đó, hai bên đã tổ chức năm vòng tham vấn về "các hạn chế của Iran đối với việc làm giàu uranium để đổi lấy việc nới lỏng lệnh trừng phạt", nhưng họ đã bế tắc do yêu cầu "từ bỏ hoàn toàn hạt nhân" của Hoa Kỳ. Các nhà phân tích chỉ ra rằng động thái của chính quyền Trump nhằm buộc Iran phải nhượng bộ về vấn đề hạt nhân thông qua chiến lược song song là răn đe quân sự và phong tỏa kinh tế.

2. Rủi ro địa chính trị leo thang: Giá trị trú ẩn an toàn của vàng lại bị thử thách

Biến động ngắn hạn

Sự leo thang đột ngột của các cuộc xung đột địa chính trị đã gây ra biến động mạnh trên thị trường vàng. Vào ngày 30 tháng 6, vàng giao ngay đã tăng vọt lên 3.289 đô la trong ngắn hạn sau khi dữ liệu được công bố, nhưng sau đó đã giảm trở lại 3.269 đô la do sự phục hồi của chỉ số đô la Mỹ (DXY tăng 0,3%), đóng cửa giảm 0,2%.

So sánh các trường hợp lịch sử và phản ứng của thị trường

Nhìn lại sự leo thang của cuộc xung đột Mỹ-Iran vào tháng 1 năm 2020, giá vàng đã tăng vọt 4,5% trong vòng 24 giờ sau vụ tấn công Soleimani, phá vỡ mức 1.610 đô la/ounce. Mặc dù cuộc xung đột hiện tại chưa đạt đến mức "chiến tranh nóng", nhưng sự leo thang của sự can thiệp quân sự trực tiếp của Hoa Kỳ (như cuộc không kích ngày 21 tháng 6) đã gây ra mối lo ngại của thị trường về "tình hình mất kiểm soát ở Trung Đông". Nghiên cứu của Deutsche Bank chỉ ra rằng phí bảo hiểm rủi ro địa chính trị của vàng thường đạt đỉnh vào ngày giao dịch thứ 8 đến ngày 20 sau một cuộc khủng hoảng, với mức tăng trung bình là 5,5%. Sự thoái lui hiện tại có thể là "cơ hội gia nhập thị trường tăng giá".

3. Trò chơi kép của thị trường vàng: cuộc đấu tranh giữa lạm phát và lãi suất

Độ cứng của lạm phát và kỳ vọng chính sách của Fed

Mặc dù rủi ro địa chính trị đã thúc đẩy nhu cầu trú ẩn an toàn, lập trường diều hâu của Fed vẫn kìm hãm vàng. Chỉ số giá PCE cốt lõi đã tăng lên 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái vào tháng 5, mức cao nhất kể từ tháng 2 năm 2025 và khả năng thị trường cắt giảm lãi suất vào tháng 9 đã giảm từ 71% vào đầu tháng 6 xuống còn 58%. UBS chỉ ra rằng nếu Fed hoãn cắt giảm lãi suất hoặc thậm chí khởi động lại việc tăng lãi suất, xu hướng tăng lãi suất thực sẽ làm suy yếu sức hấp dẫn của vàng, nhưng "rủi ro suy thoái kinh tế ở Hoa Kỳ" vẫn cung cấp hỗ trợ cơ bản cho giá vàng.

Việc mua vàng của các ngân hàng trung ương toàn cầu và sự suy yếu của đồng đô la

Dữ liệu từ Hội đồng Vàng Thế giới cho thấy 95% các ngân hàng trung ương được khảo sát có kế hoạch tiếp tục tăng lượng vàng nắm giữ trong 12 tháng tới và sự sẵn sàng mua vàng của các ngân hàng trung ương tại các thị trường mới nổi đặc biệt mạnh mẽ. Đồng thời, báo cáo của Diễn đàn chính thức của các tổ chức tài chính và tiền tệ quốc tế (OMFIF) cho thấy tỷ trọng của đồng đô la Mỹ trong dự trữ ngoại hối toàn cầu đã giảm từ 58% vào năm 2024 xuống còn 52% và vàng đã trở thành người hưởng lợi chính của "phi đô la hóa". Xu hướng này cung cấp hỗ trợ cấu trúc dài hạn cho vàng.

Lập trường cứng rắn của Trump đối với các cơ sở hạt nhân của Iran đã đẩy rủi ro địa chính trị lên một điểm quan trọng mới. Mặc dù vàng đang phải đối mặt với sự đàn áp của lập trường diều hâu của Fed trong ngắn hạn, xu hướng mua vàng của các ngân hàng trung ương toàn cầu, tình trạng suy yếu của đồng đô la Mỹ và nguy cơ suy thoái kinh tế của Hoa Kỳ vẫn tạo ra động lực tăng giá dài hạn cho giá vàng.